Τις ψυχρές ημέρες με πολύ ασθενείς ανέμους ή άπνοια σχηματίζεται σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα ένα λεπτό στρώμα θερμών μορίων αέρα που λειτουργεί ως μονωτικό και προστατεύει το σώμα από τον ψυχρότερο αέρα του περιβάλλοντος. Αντίθετα, όταν πνέει άνεμος, η θερμότητα απάγεται ταχύτατα από το σώμα μέσω του δέρματος που υφίσταται συνεχή βομβαρδισμό από τον ψυχρό αέρα και ο ανθρώπινος οργανισμός αισθάνεται θερμοκρασία μικρότερη από την πραγματική θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Η θερμοκρασία αυτή ονομάζεται αισθητή ή αντιληπτή θερμοκρασία. Για την εκτίμηση της θερμοκρασίας, που αισθάνεται ένας άνθρωπος όταν πνέει άνεμος, χρησιμοποιούμε ένα δείκτη ή παράγοντα ψύχους (wind chill factor). Ο δείκτης αυτός είναι μια υποθετική θερμοκρασία η οποία σε συνθήκες άπνοιας θα προκαλούσε ροή θερμότητας από το σώμα του ανθρώπου προς το περιβάλλον ίση ακριβώς με εκείνη που προκαλεί η πραγματική θερμοκρασία του αέρα σε συνδυασμό με τον άνεμο που επικρατεί δεδομένη χρονική στιγμή σ’ ένα τόπο.
Ο δείκτης ή παράγοντας ψύχους δίνεται στον παραπάνω πίνακα ως συνδυασμός της πραγματικής θερμοκρασίας του αέρα και της ταχύτητας του ανέμου. Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα, ο δείκτης ψύχους είναι μείον 20 βαθμοί Κελσίου είτε η πραγματική θερμοκρασία είναι μείον 4 βαθμοί και πνέει άνεμος με ταχύτητα 30 χιλιομέτρων την ώρα, είτε η πραγματική θερμοκρασία είναι μείον 20 βαθμοί Κελσίου και επικρατεί άπνοια. Το εκτεθειμένο ανθρώπινο σώμα και στις δύο περιπτώσεις θα χάσει προς το περιβάλλον σ’ ένα λεπτό την ίδια ακριβώς ποσότητα θερμότητας. Ο δείκτης ψύχους ταυτίζεται με την πραγματική θερμοκρασία, μόνο όταν επικρατεί άπνοια. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ισοδυναμεί με τιμές θερμοκρασίας χαμηλότερες από τις πραγματικές τιμές της που δείχνει το θερμόμετρο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
